كلامى از نور

پيامبر خدا صلى‏‌الله‌‏عليه‌‏و‏آله: خدا بركت دهد به آن كس كه آسان مى‏‌فروشد، آسان مى‏‌خرَد، آسان قرض مى‌‏دهد و آسان مطالبه مى‌‏كند.

استفتائات روز

اگر از اين وام قسمتى از وامهايش را بدهد حكم آن چيست؟

اين سئوال هم مانند پرسش گذشته خيلى روشن نيست و اميدواريم كه جوابش با مراجعه به جواب سئوال گذشته آشكار گردد چونكه حكم بعض هم مانند حكم كلّ است.

در انگلستان بازيچه اى هست كه آن را بليط بخت آزمائى (اللوترى) گفته مى شود كه آن را شركت سهامى چاپ مى كند و در آن صورت چهارده رقم شماره هست و بليط بخت آزمائى را به مبلغ ارزان مى فروشد كه اختيار مى كند شركت كننده در آن بازى عدد شش رقمى را، و اگر آن عدد با شماره هاى پنهانى كه در نظر گرفته شده است مطابق آمد آنوقت شركت كننده به جايزه اى بزرگى كه اى بسا به ميليون ها تومان برسد دست خواهد يافت در صورتى كه شركت اعلان مى كند كه برخى از منفعت هاى مسابقه در كارهاى خيريّه كه نزد آنها هست صرف مى شود، آيا جايز است كه مسلمان يك بليط اين چنينى را بخرد به نيّت اينكه شايد برنده باشد و متعهد مى شود كه اگر برنده شدم قسمتى از آن و يا كلّ آن را در نيكوكاريهاى اسلامى خرج خواهد كرد و اين مال را از دست اينها بدر خواهد آورد؟

ظاهر اينست كه معامله صحيح است و آن از برد و باخت حرام نمى باشد زيرا كه برد و باخت حرام آنست كه به مال مالك نمى شود مگر با برنده بودن همانطورى كه بخت آزمائى اين چنين است اما معامله در اينجا عبارت است از اينكه شركت بليط را به پول كمى مى فروشد و خريدار آن را به پول كم مى گيرد به شرط اينكه اگر شماره اش مطابق آن عدد پنهانى شد كه شركت در نظر گرفته است آنوقت جايزه را بدهند.

اميد است كه بفرماييد اين خبرها چه اندازه صحت دارد و معناهاى آنها چيست: الف ـ مردى خدمت پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) مشرف شد و بر او عرض كرد: يا رسول الله من هلاك شدم فرمود به او آيا خبيث ( شيطان ) نزد تو آمده عرض كرد بلى يا رسول الله، فرمود به او آيا به تو از خلقت خداوندى گفت، عرض كرد بلى يا رسول الله، فرمود به او كه والله اين محض ايمان است؟ ب ـ امام على (عليه السلام) فرمود ( ان القطة منا اهل البيت ) گربه از ما اهل بيت است، مقصود از اين كلام چيست؟ معلوم باشد كه اين روايت در كتاب وسايل الشيعه در جلد اول از جزء اول كه مؤلف آن ابوالحسن محمّد بن الحر العاملى است نقل شده است.

الف ـ مقصود از اين اينست كه شيطان به انسان وسوسه مى كند، كه تا انسان را به شبهه بياندازد، پس وقتى كه انسان از اين وسوسه ها در باطن خود ناراحت شد و بيزار گرديد نبايستى از ايمان خود نگران باشد، زيرا كه همان ناراحتى و بيزارى باطنى دليل ايمان است. ب ـ اى بسا مقصود از اين بيان نمودن اين است كه گربه حيوانى است كه اجتناب كردن از آن واجب نيست، و اين مناسبت دارد با آنى كه وارد شده است: آبى كه از آن گربه مى نوشد پاك است.

آيا به طلبه جايز است كه خانه اش را بفروشد و خانه اى گران بها بخرد و بدهكار بماند تا به خاطر اينكه بدهكار است حقوق شرعى بگيرد؟

اين موضوع با مواردش فرق مى كند و هر بدهكارى مستحق حق مخصوصاً سهم امام (عليه السلام) نمى باشد و اين سهم امام امانت است در دست صاحبش و وظيفه اى او است كه آن را در جائى صرف كند كه رضايت امام (عليه السلام) را كه او صاحب حق است احراز نمايد، و اشكال نيست در اينكه آنچه كه محل بهتر و برتر است رضايت او در آن است روح ما فدايش باشد.