كلامى از نور

پيامبر خدا صلى‏‌الله‌‏عليه‌‏و‏آله: خدا بركت دهد به آن كس كه آسان مى‏‌فروشد، آسان مى‏‌خرَد، آسان قرض مى‌‏دهد و آسان مطالبه مى‌‏كند.

استفتائات روز

آيا از بانكهاى كافرها مى توان سود گرفت به قصد رهانيدن از دست كفار يا نه؟

نزد ما به قصد رهانيدن از دست كفار جايز است زيرا كه گرفتن رباء از آنها با رضايت آنان حلال است و متأسف هستيم كه اين كار اى بسا ترغيب مى كند كه در نزد بانكهاى كفار وديعه بگذارند و چه بهتر مى شود كه اعتراف به جهات مسلّم به حكم شرعى مى نمودند و اعلان مى كردند كه آنرا كه بانك از سود مى دهد كسى كه از نظر شرعى ناچار است آن را به لحاظ اينكه آن هديّه اى شرط نشده در قرض است بگيرد. بلكه او حق دارد كه قرض را بدون در نظر گرفتن سود بدهد.

در خصوص مضاربه كارگر سهم خود را از منفعت كدام وقت مستحق مى شود؟ آيا در اوّلين اقدام آن به خريد و فروش و يا در آخر روزى كه خريد و فروش مى كند مستحق سود مى گردد و يا استحقاقش در پايان فروش جنس است و يا در موقعى كه ضمن قرارداد مضاربه به آن توافق كرده اند و يا در ضمن شرط خارجى شرط كرده اند صاحب حق مى شود كه از سود بردارد، پس اگر سودى در بعضى از جنس هاى فروخته شده باشد و زيانى در برخى از جنسها باشد آيا زيان با سود جبران مى شود سپس باقيمانده از سود ميان دو طرف ( عامل و صاحب مال ) تقسيم مى شود؟

عامل در اولين مرحله ظاهر شدن سود اگر چه به بالا رفتن قيمت هم باشد مستحق مى شود ولى مالك بودن به آن بستگى به اين دارد كه زيانى نباشد و اگر زيان باشد بايستى با سود جبران گردد تا آن زمانى كه مضاربه مى ماند و تصفيه حساب ميان دو طرف نشده باشد، بلى اگر در اول توافق ميان آنها آشكارا و يا ضمنى باشد كه زيان تا فلان مدت با سود جبران خواهد شد مطابق آن عمل خواهند نمود و جبران زيان تا آن وقت خواهد بود .

حكم زمينهاى موقوفه در صورتى كه انسان نداند براى چه وقف شده است چيست؟

منفعتهاى آنها در مصرفهاى وقف عام و صدقه هاى عمومى خرج مى شود، بلى اگر وقف ميان دو يا چند جهت معلوم مردّد باشد در صورت امكان احتياط كردن واجب است مثل اينكه انسان ترديد نمايد در اينكه آيا براى فقراء وقف گرديد و يا به اهل علم وقف شده است آن وقت احتياط در اين است آن را براى اهل علمى كه فقير است صرف نمايند، و هنگامى كه احتياط كردن ممكن نشد قرعه مى اندازند.